Prishtinë, 4 mars 2024
Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, sot mori pjesë në konferencën “Urëzimi i Ballkanit Perëndimor: Diplomacia Parlamentare për Sigurinë Rajonale dhe Integrimin Euro-Atlantik”, e organizuar nga Komisioni Parlamentar për Politikë të Jashtme dhe Diasporë në bashkëpunim me FES, ngjarje në të cilën morën pjesë parlamentarë, ambasadorë, aktivistë të shoqërisë civile, akademikë dhe përfaqësues të tjerë.
Në fjalën e tij, kryeministri Kurti veçoi se diplomacia parlamentare është e nevojshme më shumë se kurrë për të ndihmuar Evropën të lundrojë në kompleksitetin aktual dhe të përballet me narrativat e vjetra.
“Rruga drejt bashkëpunimit rajonal dhe euroatlantik nuk është pa pengesa. Ka ende ankesa historike, dallime politike dhe pabarazi socio-ekonomike, të cilat shpesh kërcënojnë të na ndajnë dhe jo të bashkojnë. Kjo është arsyeja pse ne duhet të promovojmë parimet e dialogut dhe gjithëpërfshirjes – të cilat janë thelbësore për ndërtimin e urave midis njerëzve dhe vendeve tona”, u shpreh kryeministri.
Ai tha se tema e kësaj konference të sotme i përshtatet zhvillimeve aktuale, sepse ka forca që kërkojnë të na ndajnë, teksa shtoi se perspektiva euroatlantike duhet të përforcohet meqë ajo është një udhërrëfyes për paqen dhe sigurinë, stabilitetin dhe prosperitetin për Ballkanin Perëndimor.
Duke folur për aplikimin dhe procesin e anëtarësimit të Kosovës në Bashkimin Evropian dhe Këshillin e Evropës, ai tha se përparimi në këtë drejtim nuk varet i gjithi nga demokracia dhe respektimi i të drejtave të njeriut dhe të komuniteteve joshumicë – sepse çdo vend demokratik në Bashkimin Evropian dhe Këshillin e Evropës beson se Kosova është demokracia më e avancuar në rajon dhe se kushtetuta jonë është më e avancuara në Evropë kur bëhet fjalë për mbrojtjen e të drejtave të pakicave apo komuniteteve joshumicë, por varet edhe nga sjellja e një regjimit autoritar, siç është Serbia, e cila meqë nuk është interesuar që të jetë pjesë e NATO-s dhe BE-së përpiqet që të bllokoj progresin e rajonit me qëllim që ta mbajë prapa të gjithë rajonin.
“Bashkimi Evropian dhe NATO i janë përgjigjur me të drejtë agresionit rus dhe kërcënimeve të sigurisë ndaj Evropës, jo duke e qetësuar Putinin, por duke futur Finlandën dhe Suedinë në NATO dhe duke i dhënë statusin kandidat Ukrainës, Gjeorgjisë dhe Moldavisë. Kërcënimi i sigurisë ndaj Ballkanit Perëndimor nga Serbia duhet të trajtohet duke përdorur të njëjtën qasje, duke i dhënë Kosovës statusin e kandidatit në Bashkimin Evropian dhe anëtarësimin në Këshillin e Evropës”, tha ai.
Në fund, kryeministri theksoi se zëri dhe puna e parlamentarëve ka shumë rëndësi, sepse roli i parlamentit nuk matet vetëm me ligjet dhe rezolutat që ai miraton, por edhe në jetët që prek dhe të ardhmen që formëson.
Fjala e plotë e Kryeministrit Kurti:
I nderuar, Z. Glauk Konjufca, Kryetar i Kuvendit të Republikës së Kosovës,
E nderuara, zonja Arbreshë Kryeziu Hyseni, Kryetare e Komisionit për Punë të Jashtme dhe Diasporë të Kuvendit të Kosovës,
I nderuar Dr. Peter Hurrelbrink, Friedrich-Ebert-Stiftung (FES), Drejtor i Fondacionit,
I nderuar Z. Lukas Mandel, deputet i Parlamentit Evropian dhe Kryetar i Shoqatës së Miqësisë Austriako-Kosovare
Shkëlqesi ambasadorë dhe përfaqësues të misioneve diplomatike në Kosovë,
Të nderuar ish-ministra të jashtëm të Shqipërisë dhe Malit të Zi, miku im i dashur, Ditmir Bushati dhe Miodrag Vlahoviç,
Të nderuar deputetë dhe ministra të Qeverisë,
Të nderuar të ftuar,
Zonja dhe zotërinj,
Kam kënaqësinë t’ju drejtohem sot në këtë ngjarje, e cila ka mbledhur së bashku parlamentarë, ambasadorë, aktivistë të shoqërisë civile, ish-zyrtarë qeveritarë dhe akademikë nga e gjithë Evropa, për të diskutuar çështje të rëndësishme për kontinentin tonë.
Diplomacia parlamentare është e nevojshme më shumë se kurrë sot për të ndihmuar Evropën të lundrojë në kompleksitetin aktual dhe të përballet me narrativat e vjetra. Rruga drejt bashkëpunimit rajonal dhe euroatlantik nuk është pa pengesa. Ka ende ankesa historike, dallime politike dhe pabarazi socio-ekonomike, të cilat shpesh kërcënojnë të na ndajnë në vend që të na bashkojnë. Kjo është arsyeja pse ne duhet të promovojmë parimet e dialogut dhe gjithëpërfshirjes – të cilat janë thelbësore për ndërtimin e urave midis njerëzve dhe vendeve tona.
Ideja se etnitë, racat, kulturat dhe grupet e veçanta janë superiore ndaj të tjerëve është një stereotip i vjetër – ai që e ka çuar botën në kaq shumë urrejtje dhe shkatërrim në të kaluarën. Megjithatë, metodat me të cilat po përhapen janë të reja. Megjithëse interneti ka lidhur miliarda njerëz dhe u ka dhënë aktivistëve një zë për të kundërshtuar padrejtësinë dhe për të mobilizuar njerëzit, ne po shohim gjithashtu se e njëjta teknologji dhe platforma po mundësojnë disa nga impulset më të këqija të njerëzimit.
Mediat masive kanë ndryshuar, të gjithë sot me një llogari në media sociale mund të përhapin tregimin e tyre në miliona, nëse jo miliarda, njerëz në çast. Kjo e ka bërë të lehtë të biesh pre e asaj që psikologët e quajnë një paragjykim konfirmimi – domethënë, tendenca për të zgjedhur fakte dhe opinione që përforcojnë botëkuptimet tona paraekzistuese dhe filtrojnë ato që nuk e bëjnë këtë. Por jemi dëshmitarë të drejtpërdrejtë edhe të fushatave dezinformuese dhe dezinformuese të cilat nuk bazohen në fakte selektive, por në gënjeshtra totale. Një luftë hibride.
Fatkeqësisht, lufta në Ukrainë nuk po ndodh në vakum. Ka një valë autokratësh në të gjithë botën që kërkojnë në mënyrë aktive të përmbysin demokracinë dhe të minojnë të drejtat e njeriut të fituara me vështirësi. Presidenti despotik Putin, vetëm sa i ka trimëruar autokratë të tillë. Pikërisht këtu në rajonin tonë, ne shohim sesi një regjim autokratik në Serbi është turbocharguar nga pushtimi i Ukrainës nga Rusia. Në dy vitet e para të qeverisjes sonë, ata sollën katërfishin e ushtrisë në kufirin tonë, sponsorizuan terrorizmin dhe vazhdimisht përhapnin gënjeshtra dhe narrativa të rreme për të justifikuar aktet e tyre agresive ndaj Kosovës dhe rajonit. Nuk mund të jemi të vetëkënaqur. Ne nuk mund ta marrim si të mirëqenë as demokracinë, as përparimin tonë.
Tema “Ura e Ballkanit Perëndimor: Diplomacia Parlamentare për Bashkëpunim Rajonal dhe Euro-Atlantik” është sigurisht e përshtatshme sepse ka forca që kërkojnë të na ndajnë.
Perspektiva euroatlantike duhet të përforcohet. Është një udhërrëfyes për paqen dhe sigurinë, stabilitetin dhe prosperitetin për Ballkanin Perëndimor. Duke u përafruar me parimet dhe vlerat e Bashkimit Evropian dhe NATO-s, ata që dëshirojnë vërtet, mund të hapin një mori mundësish për zhvillim ekonomik, bashkëpunim të sigurisë dhe qeverisje demokratike.
Republika e Kosovës është e përkushtuar në mënyrë të palëkundur në këtë rrugë. Në tre vitet e fundit të qeverisjes sonë, kemi pasur rritjen më të shpejtë të të gjithë treguesve demokratikë në rajon. Ne i jemi bashkuar sanksioneve kundër agresionit të Rusisë kundër Ukrainës dhe kemi forcuar demokracinë në vend. Ne nuk jemi thjesht të përkushtuar, por kemi shtyrë për më shumë bashkëpunim rajonal në kuadër të Procesit të Berlinit dhe bazuar në rregullat dhe vlerat e Bashkimit Evropian. Ne po punojmë shumë për të hequr barrierat ndaj tregtisë dhe tregtisë midis gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor përmes zbatimit të Tregut të Përbashkët Rajonal dhe përshpejtimit të anëtarësimit në Bashkimin Evropian përmes Planit të Rritjes së Bashkimit Evropian.
Megjithatë, rrugëtimi drejt integrimit euroatlantik nuk mund të ndërmerret vetëm. Ajo kërkon mbështetjen dhe solidaritetin e palëkundur të komunitetit ndërkombëtar, si dhe një angazhim të vërtetë për reforma dhe pajtim nga brenda.
Ashtu si demokracia nuk duhet të merret si e mirëqenë, unë gjithashtu besoj se përparimi demokratik nuk duhet të merret si i mirëqenë. Ne kemi parë, ndoshta shumë shpesh, se ka forca konkurruese me etikë të ndryshme pune që ofrojnë një vizion të ndryshëm. Progresi demokratik i Kosovës duhet të mbështetet nga të gjitha forcat demokratike përtej Atlantikut, një solidaritet transatlantik siç theksoi z. Konjufca.
Kjo do të thotë, para së gjithash, mbështetje për anëtarësimin tonë në organizatat ndërkombëtare. Më 12 maj 2022 aplikuam për anëtarësim në Këshillin e Evropës dhe më 15 dhjetor 2022 aplikuam për anëtarësim në Bashkimin Evropian. Vitin e kaluar, më 24 prill, aplikacioni ynë në Këshillin e Evropës u transmetua në Asamblenë Parlamentare, ndërsa aplikimi ynë për anëtarësim në BE nuk është futur ende në axhendën e Këshillit Evropian për të autorizuar Komisionin që të na dërgojë pyetësorin.
Çdo vend demokratik në Bashkimin Evropian dhe Këshillin e Evropës beson se Kosova është demokracia më e avancuar në rajon dhe se kushtetuta jonë është më e avancuara në Evropë sa i përket mbrojtjes së të drejtave të pakicave apo komuniteteve joshumicë. Megjithatë, arsyet e mungesës së progresit për anëtarësimin e Kosovës në Bashkimin Evropian dhe Këshillin e Evropës nuk qëndrojnë në demokracinë dhe mbrojtjen e fuqishme të të drejtave të njeriut dhe të pakicave, por në sjelljen e një regjimi autoritar. Për shkak se Serbia nuk është e interesuar për anëtarësimin në NATO dhe as në BE, ajo kërkon të bllokojë përparimin e të gjithë rajonit, duke frenuar të gjithë rajonin.
Bashkimi Evropian dhe NATO i janë përgjigjur me të drejtë agresionit rus dhe kërcënimeve të sigurisë ndaj Evropës, jo duke e qetësuar Putinin, por duke futur Finlandën dhe Suedinë në NATO dhe duke i dhënë statusin kandidat Ukrainës, Gjeorgjisë dhe Moldavisë. Kërcënimi i sigurisë ndaj Ballkanit Perëndimor nga Serbia duhet të trajtohet duke përdorur të njëjtën qasje, duke i dhënë Kosovës statusin e kandidatit në Bashkimin Evropian dhe anëtarësimin në Këshillin e Evropës.
Në këtë drejtim, mendoj se zëri juaj dhe puna juaj ka rëndësi, sepse roli i parlamentit nuk matet vetëm me ligjet dhe rezolutat që ai miraton, por në jetët që ai prek dhe të ardhmen që ai formëson. Me zërin dhe punën tuaj, ju mund të formësoni të ardhmen e këtij rajoni.
Falënderoj kryetaren e Komisionit për Punë të Jashtme dhe Diasporë, znj. Kryeziu-Hyseni dhe Kryetarin e Kuvendit, z. Konjufca që na bashkuan dhe FES-in për mbështetjen e kësaj ngjarje. Parlamenti duhet të ketë të gjithë mbështetjen e nevojshme për të përmbushur detyrat e tij dhe për të shfrytëzuar mundësitë e tij në diplomacinë parlamentare.
Faleminderit shumë.
Last modified: 5 Mars, 2024