Prishtinë, 29 mars 2023
Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mori pjesë në konferencën për koordinimin e donatorëve për komunitetin jo shumicë, të organizuar nga Zyra për Çështje të Komuniteteve në kuadër të Zyrës se Kryeministrit.
Kryeministri Kurti tha se shumëçka ka ndryshuar prej takimit të fundit, i cili është mbajtur 6 muaj më parë dhe se nga atëherë ka vazhduar tryezat me komunitetet joshumicë në Kosovë – me komunitetin kroat, goran dhe boshnjak, me përfaqësuesit e komunitetit ashkali që shënojnë ditën e flamurit të tyre dhe me mësuesit turq në shkollat e Prishtinës.
Më tutje, kryeministri Kurti tha se dëgjohet vazhdimisht nga anëtarët e komunitetit me të cilët takohen, se sa kritike është nevoja për punësim, prandaj, shtoi ai, kemi zgjedhur si temë për sot mënyrat se si masat aktive të tregut të punës mund t’i ndihmojnë komunitetet e Kosovës.
Ai kujtoi një takim, që kishte pasur me një të ri goran nga Dragashi, baba i dy fëmijëve dhe se gruaja e tij kishte talent për artizanat dhe dëshironte të fillojë biznesin e saj, por nuk mund të gjenin fonde. “Platforma jonë e re Superpuna ofron mundësi punësimi, ku qeveria jonë subvencionon pagat për 6 muaj për të rinjtë nga të gjitha komunitetet nga 18 deri në 25 vjeç; diçka që jam i kënaqur që kabineti im ka mundur t’i dërgojë informacion për këto mundësi atij çifti të ri të papunë nga Dragashi”, tha kryeministri Kurti.
Kryeministri përmendi që janë siguruar 500 bursa për nxënës të shkollave të mesme nga komuniteti rom, ashkali dhe egjiptian dhe 100 bursa shtesë për studentët e këtyre komuniteteve në universitetet publike, të cilët mund të bëhen mësimdhënës në të ardhmen. Zyra për çështje të komuniteteve po ashtu ofron 5 bursa këtë vit për studentët nga komunitetet joshumicë për të studiuar në programin e ballkanistikës në kuadër të Universitetit të Prishtinës. Kjo është një mënyrë e shkëlqyeshme për të fituar aftësitë dhe kualifikimet që do të mundësonin punën si një prej përkthyesve shqip-serbisht me siguri të nevojshme.
Qeveria jonë ka trajtuar korrupsionin dhe nepotizmin në çdo nivel dhe ne duam tu hapim dyert atyre që tradicionalisht nuk janë përfaqësuar në tregun e punës aq sa duhet, tha kryeministri Kurti.
Përkthimi jozyrtar nga gjuha angleze e fjalës së Kryeministrit Kurti:
Shkëlqesi, Ambasadorë,
Shefa dhe Zëvendësshefa të Misioneve,
Ministër Rashiq, Ministër Damka, Ministër Krasniqi,
Anëtarë të Komitetit Konsultativ të Komuniteteve,
Partnerë dhe kolegë,
Zonja dhe zotërinj,
Të dashur miq,
Jam shumë i lumtur që ju shoh përsëri në ndërtesën e Qeverisë pasi u takuam në këtë forum 6 muaj më parë, për të diskutuar se si mund të punojmë së bashku në mënyrë më efektive për të mbështetur komunitetet joshumicë të Kosovës.
Shumëçka ka ndodhur në këto gjashtë muajt e fundit për komunitetet joshumicë të Kosovës si dhe për të gjithë qytetarët e Kosovës. Jam veçanërisht i lumtur që shoh një ndryshim që kur u takuam në shtator: të kemi sot me ne Ministrin për Komunitete dhe Kthim, tani Nenad Rashiq, ministër i Qeverisë së Kosovës.
Që nga takimi i fundit, unë kam vazhduar tryezat e mia me komunitetet joshumicë në Kosovë – me komunitetin kroat, goran dhe boshnjak, me përfaqësuesit e komunitetit ashkali që shënojnë ditën e flamurit të tyre dhe me mësuesit turq në shkollat e Prishtinës.
Ne kemi vazhduar dialogun tonë të brendshëm me qytetarët serbë të Kosovës përmes takimeve me OJQ-të serbe në Kosovë, së bashku me zëvendëskryeministrat dhe ministrat, si dhe vizitat e mia në komunitetet serbe.
Më kujtohet veçanërisht takimi me një të ri goran nga Dragashi. Ai është baba i dy fëmijëve dhe gruaja e tij ka talent për artizanat dhe dëshiron të fillojë biznesin e saj, por nuk mund të gjejë fonde. Burri i saj është i arsimuar dhe flet mirë anglisht, por nuk mund të gjejë punë. Kur u takuam në zyrën time, ndjeva një detyrim të fuqishëm që të mund t’i tregoja atij se kishte mundësi për të dhe gruan e tij dhe çifte të tjera të reja në Kosovë.
Ajo që dëgjojmë vazhdimisht nga anëtarët e komunitetit me të cilët takohemi është se sa kritike është nevoja për punësim, dhe kështu ne kemi zgjedhur si temë për sot mënyrat se si masat aktive të tregut të punës mund t’i ndihmojnë komunitetet e Kosovës. Ne besojmë se kjo është e rëndësishme sepse, përveç rritjes ekonomike, punët u sjellin familjeve stabilitet dhe ato ofrojnë dinjitet. Rritja e punësimit – dhe rritja e punësueshmërisë – është thelbësore për shtyllat e planit tonë Kombëtar, si për zhvillimin e qëndrueshëm ekonomik, ashtu edhe për zhvillimin e barabartë njerëzor. Qeveria ka ndërmarrë disa hapa praktikë shtesë për të sjellë ndryshime pozitive në këtë fushë, dhe disa opsione për atë çift të ri nga Dragashi, dhe ne kemi parë se si po përfitojnë komunitetet joshumicë. Disa prej tyre do t’i ndaj me ju tani, dhe shpresoj që më vonë të mund të dëgjojmë nga përvoja juaj për mënyrat më efektive se si mund të sjellim ndryshime pozitive në punësimin e pakicave në Kosovë.
Ne kemi ofruar mundësi për të rritur punësueshmërinë, veçanërisht për komunitetet tona jo-shumicë. Si riaktivizimi i komisionit për verifikimin e diplomave për shtetasit kosovarë serbfolës, që u mundëson punësimin në institucionet e Kosovës; gjithashtu vendimi i fundit i qeverisë për të themeluar një kolegj publik ndërkombëtar të biznesit në Mitrovicë, i cili është mbështetur nga BE-ja, ofron një mundësi unike për arsimin e lartë për të gjitha komunitetet.
Projekti ynë KODE ofron trajnime për IT-në për të rinjtë në një iniciativë të drejtuar nga Ministria e Ekonomisë, së bashku me Bankën Botërore, ka përfshirë të rinj nga komunitetet joshumicë dhe me zgjerimin e programit, do të përfshijë edhe shumë të tjerë.
Ne kemi siguruar 500 bursa për nxënës të shkollave të mesme nga komuniteti rom, ashkali dhe egjiptian dhe 100 bursa shtesë për studentët e këtyre komuniteteve në universitetet publike, të cilët mund të bëhen mësimdhënës në të ardhmen. Zyra për çështje të komuniteteve po ashtu ofron 5 bursa këtë vit për studentët nga komunitetet joshumicë për të studiuar në programin e ballkanistikës në kuadër të Universitetit të Prishtinës. Kjo është një mënyrë e shkëlqyeshme për të fituar aftësitë dhe kualifikimet që do të mundësonin punën si një prej përkthyesve shqip-serbisht me siguri të nevojshme.
Megjithatë, ne e dimë se ndonjëherë nuk mjafton të kesh aftësitë e duhura për të gjetur një punë. Qeveria jonë ka trajtuar korrupsionin dhe nepotizmin në çdo nivel dhe ne duam t’u hapim dyert atyre që tradicionalisht nuk janë përfaqësuar në tregun e punës aq sa duhet. Në qershor të vitit të kaluar krijuam një ekip ndërinstitucional për promovimin e punësimit të romëve, ashkalive dhe egjiptianëve, të udhëhequr nga drejtori Habit Hajredini dhe me përfaqësim nga kabineti im, nga të gjitha ministritë përkatëse dhe shoqëria civile.
Anëtarët e këtij ekipi janë takuar me drejtorët e burimeve njerëzore të spitaleve të Kosovës, Universitetin e Prishtinës, Policinë, Agjencinë e Punësimit dhe me shumë të tjerë. Ata kanë bërë kontakte shtesë si drejtpërdrejt ashtu edhe nëpërmjet OJQ-ve të komunitetit, për të përhapur ndërgjegjësimin rreth praktikave, programeve të rekrutimit dhe bursave, duke përfshirë buletinin tonë të ri dy mujor të mundësive të përbashkëta në shqip, serbisht, turqisht dhe romë. Ata kanë krijuar një bazë të dhënash të pjesëtarëve të komuniteteve rom, ashkali dhe egjiptian të cilët kanë përfunduar programet e trajnimit dhe arsimit të lartë, për të lehtësuar programet më të synuara të punësimit në të ardhmen.
Mundësi të tjera janë praktikat me pagesë nga iniciativa Kosova Generation Unlimited nga Ministria e Financave në partneritet me Unicef; skema YoungCell në partneritet me BE-në që mbështet studimet jashtë vendit me garanci për 3 vjet punë me pagesë në institucionet e Kosovës në kthim; bursat Stipendium Hungaricum përmes Ambasadës së Hungarisë dhe praktikat e paguara të UNDP-së në gazetari.
Vitin e kaluar 104 romë, ashkali dhe egjiptianë kanë përfituar nga trajnimi në qendrat qeveritare të trajnimit profesional – një rritje nga vetëm 34 aq sa ishin vitin e kaluar. Ministria për Komunitete dhe Kthim ka punuar vitin e kaluar në stabilizimin e komunitetit përmes krijimit të 123 bizneseve të vogla dhe fillestare për komunitetet joshumicë në partneritet me BE-në dhe IOM-in. Prej tyre, 48 ishin për komunitetin serb, 27 për komunitetin boshnjak, 21 për komunitetin egjiptian, 10 për komunitetin ashkali, 5 për komunitetin goran dhe 4 për komunitetin rom.
Përmes masës sonë “qeveria për familjet”, duke subvencionuar pagat e punëkërkuesve të cilët janë të vetmit mbajtës të familjes në familjet e tyre, ne kemi ndihmuar shumë nga komunitetet joshumicë të Kosovës, në mesin e tyre 115 familje serbe. Dhe pas 32 granteve të dhëna vitin e kaluar nga Zyra për Çështje të Komuniteteve për OJQ-të që punojnë në rritjen e punësimit dhe punësimit për komunitetet jo-shumicë, edhe këtë vit Zyra e Kryeministrit ka ndarë 300.000 euro për grante të tilla.
Platforma jonë e re superpuna ofron mundësi punësimi, ku qeveria jonë subvencionon pagat për 6 muaj për të rinjtë nga të gjitha komunitetet nga 18 deri në 25 vjeç; diçka që jam i kënaqur që kabineti im ka mundur t’i dërgojë informacion për këto mundësi atij çifti të ri të papunë nga Dragashi.
Agjencia jonë kombëtare e punësimit vitin e kaluar siguroi 809 vende pune për anëtarët e komuniteteve pakicë, duke përfshirë edhe masat aktive të tregut të punës. Vitin e kaluar u siguruan vetëm 617 vende pune për anëtarët e komuniteteve pakicë, ndërsa numri i përgjithshëm i vendeve të punës të siguruara përmes agjencisë mbeti pothuajse saktësisht i njëjtë – që do të thotë se nga viti në vit ne kemi arritur një rritje prej 31% të numrit të vendeve të punës të siguruara për komunitetet pakicë përmes agjencisë. Këto vende pune këtë vit përfaqësojnë 12.5% të totalit të vendeve të punës të gjetura nga agjencia e punësimit.
Pra, ne kemi ide për atë që duhet bërë dhe kemi treguar sukses. Por, siç më bie ndër mend sa herë e kujtoj çiftin nga Dragashi, pengesat janë të mëdha e nevojat edhe më të mëdha, por ne e dimë se mund t’i trajtojmë ato më mirë së bashku. Mund ta vërejmë se ndonjëherë mund të luajmë një rol më të fuqishëm në bashkimin e njerëzve, ndarjen e praktikave më të mira dhe artikulimin e nevojave që kemi parë dhe dëgjuar nga qytetarët tanë. Shpresojmë që informacioni i shkëmbyer sot do të jetë i dobishëm për programimin tuaj dhe për të frymëzuar ide të reja për të gjithë ne këtu sot për të mundësuar ndryshime pozitive për qytetarët e komunitetit pakicë që kanë më shumë nevojë për të.
Gjithashtu, në dialogun e ndërmjetësuar nga Brukseli, në të cilin marrë pjesë së bashku me ekipin tim dhe veçanërisht me kryenegociatorin Bislimi, çështja e komuniteteve joshumicë ose mbrojtja dhe të drejtat e minoriteteve trajtohet me prioritet dhe vëmendje gjatë gjithë kohës.
Dita e goranëve do të festohet në Dragash në maj, dhe shpresoj që të kthehem dhe të takohem sërish me atë çift të ri që vitin e kaluar ishin të papunë dhe u ndjenë sikur nuk kishin mundësi. Dua të jem në gjendje t’u them se ka mundësi të reja gjatë gjithë kohës në një Kosovë të fokusuar në punë dhe drejtësi. Jam mirënjohës për gjithçka që mund të bëjmë së bashku për të arritur këtë vizion të Kosovës.
Faleminderit.
Last modified: 30 Mars, 2023