Prishtinë, 11 qershor 2024
Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mori pjesë në hapjen zyrtare të konferencës së Samitit të Ballkanit Perëndimor 2024, organizuar nga The Economist Group, në Prishtinë.
Si folësi kryesor, në adresimin e tij në këtë konferencë, kryeministri Kurti, tha se Kosova ka bërë hapa të rëndësishëm në forcimin e demokracisë dhe sigurisë, ndërsa vendi ynë është në krye të rritjes ekonomike në Ballkanin Perëndimor edhe për vitin e ardhshëm, siç ka konfirmuar dhe Banka Botërore. Më tej, ai foli mbi suksesin e vendit tonë në tri vitet e fundit jo vetëm në fushën e ekonomisë, por edhe sundimit të ligjit, të drejtat politike dhe të njeriut, liritë civile e demokratizimin.
Kryeministri Kurti theksoi dhe punën e zhvilluar në sektorë e dikastere të ndryshme, ku veçoi arsimin e bujqësinë, mbrojtjen e sigurinë, shëndetësinë, energjinë dhe infrastrukturën si dhe teknologjinë.
“Vizioni ynë për Kosovën është siguria dhe prosperiteti rajonal. Zhvillimi ekonomik është në qendër të këtij vizioni. Duke investuar në infrastrukturë, arsim dhe teknologji, ne synojmë të krijojmë një ekonomi të gjallë nga e cila përfitojnë të gjithë qytetarët dhe nuk lë askënd pas. Reformat tona ekonomike së fundmi, jo vetëm që kanë tërhequr investime të huaja, por kanë shtyrë përpara edhe industritë vendase, duke i hapur rrugën rritjes së qëndrueshme. Bashkëpunimi rajonal është jetik për arritjen e synimeve tona”.
Në mesin e shumë personaliteteve e pjesëmarrësve në konferencë, ishte dhe ish- Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, George Robertson, që po qëndron në Kosovë në kuadër të shënimit të 25- vjetorit të çlirimit tonë, e të cilit kryeministri i uroi mirëseardhjen në vendin tonë.
Pas fjalimeve hyrëse të pjesëmarrësve në këtë konferencë, Kryeministri Kurti mori pjesë edhe në panelin e diskutimit në kuadër të Samitit “The Western Balkans 2024”, gjatë të cilit u përgjigj në pyetjet dhe çështjet e ngritura.
Fjala e plotë e kryeministrit Kurti:
Shkëlqesia juaj, Matteo Renzi, ish-kryeministër i Italisë,
I nderuar Lord George Robertson, ish-sekretar i përgjithshëm i NATO-s,
Të nderuar ministra të Qeverisë së Kosovës, Artane Rizvanolli, ministër i Ekonomisë, Liburn Aliu, ministër i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, Rozeta Hajdari, ministër i Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Faton Peci, ministër i Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Elbert Krasniqi, ministër i Administrimit të Pushtetit Lokal dhe Nenad Rashiq, ministër për Komunitete dhe Kthim,
I nderuar Alasdair Ross, Redaktor i Vendeve, The Economist, The World Ahead 2024, Kryetar i Konferencës
E nderuara Nektaria Passarivakis, Presidente dhe CEO e ngjarjeve të Economist Impact në Evropën Juglindore,
Shkëlqesitë tuaja ambasadorë, Jeffrey Hovenier, SHBA, Tomas Szunyog, BE, Jorn Rohde Gjermani, Hristo Gudjev Bullgari, Daniela Barisic, Kroaci, Minca Benedejčič, Slloveni,
Shkëlqesia Juaj ambasadore, Heleni Vakali, Shefe e Zyrës Ndërlidhëse të Greqisë në Kosovë,
Të nderuar deputetë, ministra të qeverisë, zëvendësministra,
Të nderuar përfaqësues dhe drejtorë të institucioneve të ndryshme në Kosovë, pastaj të institucioneve financiare ndërkombëtare dhe vendore,
Të nderuar përfaqësues të komunitetit të biznesit në Kosovë,
Zonja dhe zoterinj,
Të nderuar pjesëmarrës,
I nderuar Lord George Robertson, ish-sekretar i përgjithshëm i NATO-s,
Të nderuar ministra të Qeverisë së Kosovës, Artane Rizvanolli, ministër i Ekonomisë, Liburn Aliu, ministër i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, Rozeta Hajdari, ministër i Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Faton Peci, ministër i Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Elbert Krasniqi, ministër i Administrimit të Pushtetit Lokal dhe Nenad Rashiq, ministër për Komunitete dhe Kthim,
I nderuar Alasdair Ross, Redaktor i Vendeve, The Economist, The World Ahead 2024, Kryetar i Konferencës
E nderuara Nektaria Passarivakis, Presidente dhe CEO e ngjarjeve të Economist Impact në Evropën Juglindore,
Shkëlqesitë tuaja ambasadorë, Jeffrey Hovenier, SHBA, Tomas Szunyog, BE, Jorn Rohde Gjermani, Hristo Gudjev Bullgari, Daniela Barisic, Kroaci, Minca Benedejčič, Slloveni,
Shkëlqesia Juaj ambasadore, Heleni Vakali, Shefe e Zyrës Ndërlidhëse të Greqisë në Kosovë,
Të nderuar deputetë, ministra të qeverisë, zëvendësministra,
Të nderuar përfaqësues dhe drejtorë të institucioneve të ndryshme në Kosovë, pastaj të institucioneve financiare ndërkombëtare dhe vendore,
Të nderuar përfaqësues të komunitetit të biznesit në Kosovë,
Zonja dhe zoterinj,
Të nderuar pjesëmarrës,
Është një privilegj i veçantë të qëndroj para jush sot në prag të Ditës së Çlirimit të Kosovës. Çlirimi dhe paqja nënkuptojnë të njëjtën gjë për vendin tonë, 12 qershor 1999. Ky rast nuk është thjesht një festë e triumfeve tona të së shkuarës, por një fener që na drejton drejt një të ardhmeje të mbushur me premtime dhe mundësi. Ballkani Perëndimor, me tapiceri të pasur të historisë dhe kulturës, ka aspiruar gjithmonë të jetë në ballë të përparimit dhe sot ne jemi këtu për të diskutuar se si rajoni ynë mund të kontribuojë në sigurinë dhe kohezionin e Evropës.
Ballkani Perëndimor është një rajon i mbushur me potencial. Kulturat tona të ndryshme, popullsitë elastike dhe aspiratat e përbashkëta ofrojnë një bazë solide për të kontribuar pozitivisht në sigurinë dhe kohezionin e Evropës. Pavarësisht dallimeve tona, ne jemi të bashkuar në përkushtimin tonë për demokraci, stabilitet dhe prosperitet. Ne besojmë se përmes bashkëpunimit dhe mbështetjes reciproke, Ballkani Perëndimor mund të sigurojë vërtet një perspektivë optimiste për Evropën.
Kosova ka bërë hapa të rëndësishëm në forcimin e demokracisë dhe sigurisë. Vendi ynë është në krye të rritjes reale ekonomike në Ballkanin Perëndimor nga viti 2023 deri në vitin 2025, siç raportohet nga Banka Botërore, duke mbajtur pozicionin e parë në rajonin e Ballkanit Perëndimor. Ajo renditet gjithashtu e dyta në mbarë botën në përmirësimet në sundimin e ligjit, sipas Programit Botëror të Drejtësisë, dhe mban një qëndrim të fortë në të drejtat politike dhe liritë civile, duke qenë e para në Ballkanin Perëndimor, e dyta në Evropë dhe e treta globalisht sipas Freedom House. Raportoni. Krahas kësaj, Kosova është e pakrahasueshme në Ballkanin Perëndimor për sa i përket demokracisë zgjedhore, siç njihet nga Instituti V-Dem.
Përkushtimi ynë ndaj parimeve demokratike, të drejtave të njeriut dhe shtetit të së drejtës ka qenë i palëkundur. Ne kemi ndërtuar institucione të fuqishme që mbrojnë liritë e qytetarëve tanë dhe sigurojnë përfshirjen politike. Partneritetet tona me aleatët ndërkombëtarë, veçanërisht NATO-n dhe Bashkimin Evropian, kanë qenë vendimtare në ruajtjen e paqes dhe sigurisë në rajonin tonë.
Vizioni ynë për Kosovën është siguria dhe prosperiteti rajonal. Zhvillimi ekonomik është në qendër të këtij vizioni. Duke investuar në infrastrukturë, arsim dhe teknologji, ne synojmë të krijojmë një ekonomi të gjallë nga e cila përfitojnë të gjithë qytetarët dhe nuk lë askënd pas. Reformat tona të fundit ekonomike jo vetëm që kanë tërhequr investime të huaja, por kanë stimuluar edhe industritë vendase, duke i hapur rrugën rritjes së qëndrueshme. Bashkëpunimi rajonal është jetik për arritjen e synimeve tona.
Duke punuar ngushtë me fqinjët tanë, nën kujdesin dhe udhëheqjen e Bashkimit Evropian, ne mund të adresojmë sfidat e përbashkëta dhe të shfrytëzojmë mundësitë e përbashkëta. Uniteti dhe bashkëpunimi janë çelësat e një Ballkani Perëndimor të prosperuar.
Një nga sfidat tona më të mëdha është tejkalimi i paragjykimeve dhe konflikteve historike që kanë ndarë rajonin tonë për një kohë të gjatë. Megjithatë, unë jam me shpresë. Populli i Ballkanit Perëndimor ka demonstruar një kapacitet të jashtëzakonshëm për pajtim dhe dialog. Komunitetet në Kosovë po bashkohen për të ndërtuar një të ardhme më të mirë dhe kjo frymë bashkëpunimi do të vazhdojë të lulëzojë.
Adresimi i pabarazive ekonomike dhe padrejtësive sociale është thelbësor. Duke promovuar rritjen gjithëpërfshirëse dhe duke siguruar akses të barabartë në mundësi, ne mund të krijojmë një shoqëri më të drejtë dhe të barabartë. Ky nuk është vetëm një imperativ moral, por edhe një strategji praktike për paqe të qëndrueshme.
Adresimi i pabarazive ekonomike dhe padrejtësive sociale është thelbësor. Duke promovuar rritjen gjithëpërfshirëse dhe duke siguruar akses të barabartë në mundësi, ne mund të krijojmë një shoqëri më të drejtë dhe të barabartë. Ky nuk është vetëm një imperativ moral, por edhe një strategji praktike për paqe të qëndrueshme.
Ndërsa thellohemi në këto çështje serioze, le të mos harrojmë sharmin dhe humorin unik të Ballkanit Perëndimor. Kërkimi ynë i pamëshirshëm për të qenë më i miri, shpesh manifestohet në mënyra të këndshme. Pavarësisht nëse është një debat miqësor se kush e bën kafenë më të mirë apo një diskutim i pasionuar për futbollin, shpirti ynë i rivalitetit shoqërohet gjithmonë nga një ndjenjë shoqërie. Kjo frymë do të na udhëheqë teksa përpiqemi drejt një të ardhmeje më të ndritshme.
Kosova, në zemër të Ballkanit, ka përjetuar zhvillim të shpejtë që nga pavarësia e saj. Norma jonë e fortë mesatare vjetore e rritjes së PBB-së prej 6.2% gjatë tre viteve të fundit dhe norma e ulët e inflacionit prej vetëm 2.1% në tremujorin e fundit janë dëshmi e qëndrueshmërisë sonë ekonomike. Me strukturën demografike më të re në Evropë dhe financa të forta publike, Kosova është e pozicionuar mirë për rritje të ardhshme.
Kosova, në zemër të Ballkanit, ka përjetuar zhvillim të shpejtë që nga pavarësia e saj. Norma jonë e fortë mesatare vjetore e rritjes së PBB-së prej 6.2% gjatë tre viteve të fundit dhe norma e ulët e inflacionit prej vetëm 2.1% në tremujorin e fundit janë dëshmi e qëndrueshmërisë sonë ekonomike. Me strukturën demografike më të re në Evropë dhe financa të forta publike, Kosova është e pozicionuar mirë për rritje të ardhshme.
Progres i rëndësishëm është bërë në sektorë të ndryshëm. Buxheti ynë i mbrojtjes është më shumë se dyfishuar, IHD-të dhe eksportet janë dyfishuar në tre vitet e fundit, eksportet bujqësore janë rritur me 29%, dhe sektorët tanë të kulturës dhe sporteve po lulëzojnë. Shëndeti dhe arsimi kanë parë përmirësime të dukshme me ilaçe të reja thelbësore dhe bursa për studentët në shkencë, teknologji, inxhinieri dhe matematikë (STEM). Investimet në infrastrukturën energjetike dhe dixhitalizimin po e nxisin zhvillimin tonë dhe politika jonë e jashtme po na forcon, teksa avancojmë aplikimet tona për anëtarësim në NATO dhe BE.
Kosova kryeson Ballkanin Perëndimor në rritjen ekonomike, përmirësimin e sundimit të ligjit dhe përmirësimin e të drejtave politike. Vlerësimi ynë i fundit i kredisë sovrane nga FitchRatings, do të nxisë më tej investimet e huaja, do të ulë kostot e huamarrjes dhe do të përmirësojë aksesin në tregjet globale të kapitalit.
Qeveria jonë po planifikon në mënyrë aktive mbi 50 projekte të rëndësishme infrastrukturore që kërkojnë më shumë se 7 miliardë euro investime. Kjo përfshin 1.2 GW kapacitet të energjisë së rinovueshme dhe nisma të suksesshme si ankandi i energjisë diellore 100 MW dhe projekti i ruajtjes së baterive të Korporatës së Sfidës së Mijëvjeçarit prej 237 milionë USD, më i madhi për frymë në botë. Synimi ynë është të rrisim përdorimin e energjisë së rinovueshme në 35% deri në vitin 2031.
Ne jemi të përkushtuar ndaj zhvillimit proaktiv të tre sektorëve kyç: bujqësia dhe përpunimi i ushqimit, prodhimi dhe shërbimet BPO të aktivizuara nga IT. Përparësitë konkurruese të Kosovës përfshijnë vendndodhjen e saj strategjike, depërtimin e plotë të brezit të gjerë të internetit, dhe një fuqi punëtore të re, të aftë për teknologjinë, duke e bërë atë një qendër tërheqëse TIK në Evropë.
Qeveria jonë po planifikon në mënyrë aktive mbi 50 projekte të rëndësishme infrastrukturore që kërkojnë më shumë se 7 miliardë euro investime. Kjo përfshin 1.2 GW kapacitet të energjisë së rinovueshme dhe nisma të suksesshme si ankandi i energjisë diellore 100 MW dhe projekti i ruajtjes së baterive të Korporatës së Sfidës së Mijëvjeçarit prej 237 milionë USD, më i madhi për frymë në botë. Synimi ynë është të rrisim përdorimin e energjisë së rinovueshme në 35% deri në vitin 2031.
Ne jemi të përkushtuar ndaj zhvillimit proaktiv të tre sektorëve kyç: bujqësia dhe përpunimi i ushqimit, prodhimi dhe shërbimet BPO të aktivizuara nga IT. Përparësitë konkurruese të Kosovës përfshijnë vendndodhjen e saj strategjike, depërtimin e plotë të brezit të gjerë të internetit, dhe një fuqi punëtore të re, të aftë për teknologjinë, duke e bërë atë një qendër tërheqëse TIK në Evropë.
Si përfundim, Kosova dhe Ballkani Perëndimor kanë shumë për t’i ofruar Evropës në aspektin e sigurisë, stabilitetit, zhvillimit dhe prosperitetit. Duke forcuar demokracinë, duke rritur sigurinë dhe duke nxitur zhvillimin ekonomik, ne mund të krijojmë një rajon që është i bashkuar dhe i lulëzuar. Le të përqafojmë sfidat përpara me vendosmëri dhe optimizëm, duke e ditur se së bashku, ne mund të arrijmë gjëra të mëdha.
Marrëdhënia ndërmjet Kosovës dhe demokracive të vërteta është një shembull i ndritshëm i asaj që mund të arrihet përmes bashkëpunimit dhe vlerave të përbashkëta. Ndërsa festojmë të kaluarën tonë dhe presim me padurim një të ardhme premtuese, le të vazhdojmë të punojmë krah për krah për prosperitetin dhe mirëqenien e popullit tonë dhe të kombeve tona.
Faleminderit shumë!
Last modified: 12 Qershor, 2024