Prishtinë, 21 tetor 2024
Në qytetin e Pejës, u bë hapja solemne e edicionit të 10-të të Shkollës Diplomatike për diplomatë të rinj. Për pesë ditë, nga 21 deri me 25 tetor, në gjithsej 13 sesione të ndryshme përgjatë javës, pjesëmarrësit do të kenë mundësi të ndjekin panele të diskutimit me ekspertë të fushës, përfaqësues të lartë të qeverisë, profesorë universitarë e përfaqësues diplomatikë në kuadër të temës qendrore të edicionit të sivjetmë, “Roli për Humanizimin: Vitaliteti i Përpjekjeve Diplomatike për Përballimin e Krizave”.
Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti mori pjesë në hapjen e këtij edicioni, me ç’rast mbajti një fjalim mirëseardhës. Duke iu uruar pjesëmarrësve sesione të suksesshme dhe përvojë të pasur në Kosovë, ai tha se më shumë se shtetet tjera, Kosova është një vend që mbështetet thellësisht në diplomaci.
“Nga Madeleine Albright te Martti Ahtisaari, arritjet tona kanë qenë kryesisht sukses i diplomacisë, të mbështetur nga diplomacia e fortë (hard power) dhe diplomacia e butë (soft power). Si një vend që ka përfituar shumë nga diplomacia ndërkombëtare, ne besojmë fuqishëm se është detyra e jonë të investojmë në trajnimin e diplomatëve të mëdhenj, jo vetëm për të nxitur përparimin tonë shumë të nevojshëm por gjithashtu për të kontribuar dhe shpaguar botën. Shkolla Diplomatike, e cila tani po feston 10-vjetorin e saj, është një nga mënyrat sesi po e bëjmë këtë”, u shpreh kryeministri.
Ai tha se, që një diplomaci të jetë e suksesshme, kërkohet zotërim i mirë i historisë së rajonit, të kuptuarit e kulturës së njerëzve apo popullit dhe konsideratë ndaj ekonomisë së vendit.
“Të zotërosh historinë do të thotë të jesh në gjendje të mendosh në kontekstin e kohës dhe të gjesh përgjigje për pyetjet aktuale, sepse shumë nga sfidat e tanishme nuk janë vërtet të reja. Ato vijnë nga një sfond historik që na paraqiten në formë tjetër, por të rrënjosur në histori, të ushqyer nga kultura dhe të kushtëzuar nga ekonomia”.
Nuk është ekzagjerim të thuhet se e ardhmja e njerëzimit do të varet nga diplomatë të rinj si ju, u shpreh kryeministri Kurti teksa ju drejtua pjesëmarrësve të edicionit të 10-të të Shkollës Diplomatike, të cilëve u uroi diskutime produktive dhe qëndrim të këndshëm në Kosovë me shpresën që me shumë prej tyre do të mund të takohet përsëri në të ardhmen në angazhimet e tyre diplomatike.
Krahas kryeministrit, fjalim mirëseardhës pati edhe zëvendëskryeministrja dhe ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla-Schwarz, e cila theksoi se prania sot, pikërisht në Kosovë, e pjesëmarrësve nga 30 vende të ndryshme, nënvizon besimin tonë të përbashkët për rolin qenësor të diplomacisë.
“Kosova është produkt i bashkëpunimit ndërkombëtar, e lindur nga një përpjekje e vendosur globale për të ndalur luftën dhe gjenocidin, për të siguruar paqen dhe për të ndërtuar një të ardhme të bazuar në drejtësi dhe respekt të ndërsjellë. Historia jonë shërben si një rikujtim i fuqishëm i rëndësisë së diplomacisë në përballje me kriza dhe në parandalimin e tyre para se ato të ndodhin”, u shpreh ministrja Gërvalla.
Ajo shtoi se Republika e Kosovës është një shtet me qëndrime të forta të bazuara në vlera, ku 90% e qytetarëve tanë mbështesin integrimin në BE dhe NATO, dhe kjo pasqyron përkushtimin tonë të palëkundur ndaj demokracisë, të drejtave të njeriut dhe sundimit të ligjit.
Fjalë mirëseardhëse në ceremoninë hapëse patën edhe Mirjeta Behluli, ushtruese e detyrës e Drejtores së Përgjithshme të Akademisë Diplomatike, Rudina Nallbani Hoxha, Menaxhere e Programit në Fondacionin Friedrich Ebert dhe Mattias Conrad, zëvendësambasador i Gjermanisë në Kosovë.
Edicioni i 10-të jubilar i Shkollës Diplomatike për diplomatë të rinj organizohet nga Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, në bashkëpunim me Fondacionin Friedrich Ebert.
Fjala e plotë e kryeministrit Kurti:
E nderuara znj. Donika Gërvalla-Schwarz, Zëvendës Kryeministre dhe Ministre e Punëve të Jashtme dhe Diasporës së Republikës së Kosovës,
E nderuara znj. Mirjeta Behluli, ushtruese e detyrës së Drejtoreshës së Përgjithshme të Akademisë Diplomatike të Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Diasporës,
I nderuar Z. Ilir Muçaj, Sekretar i Përgjithshëm i Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Diasporës,
E nderuara znj. Rudina Nallbani Hoxha, Menaxhere Programi në Fondacionin Friedrich Ebert,
Të nderuar ambasadorë dhe përfaqësues të misioneve diplomatike në Kosovë,
Të dashur diplomatë të rinj,
Zonja dhe zotërinj,
Është kënaqësi e madhe t’ju drejtohem sot, në këtë rast të veçantë që shënon edicionin e 10-të të Shkollës Diplomatike Kosova, këtu në qytetin historik të Pejës.
Që nga koha ilire, bizantine dhe osmane, përmes dy luftërave botërore e deri në ditët e sotme, Peja i ka rezistuar kohës dhe ka ruajtur historinë e saj. Këtu kalonin dikur karvanet tregtare nga Venediku dhe Raguza dhe ku ndodhën ngjarje të rëndësishme, si Lidhja e Pejës më 1899.
Shpresoj që të keni kohë jo vetëm të mësoni nga panelet e ekspertëve të njohur të ftuar nga Ministria jonë e Punëve të Jashtme, por edhe të shijoni majat dhe luginat madhështore të Parkut Kombëtar të Bjeshkëve të Rugovës, vetëm pak minuta larg vendit ku jemi mbledhur tani.
Më shumë se shumica e shteteve të tjera, Kosova është një vend që mbështetet thellë në diplomaci. Nga çlirimi në pavarësi dhe normalizimi i marrëdhënieve me fqinjin tonë verior, diplomacia ka luajtur një rol kryesor në ndryshimin e status quo-së dhe avancimin e progresit.
Nga Madeleine Albright te Martti Ahtisaari, arritjet tona kanë qenë edhe suksesi i diplomacisë, i mbështetur nga fuqia e fortë dhe e butë. Si një vend që ka përfituar shumë nga diplomacia ndërkombëtare, ne besojmë fuqimisht se është detyra jonë të investojmë në trajnimin e diplomatëve të mëdhenj – jo vetëm për të nxitur përparimin tonë shumë të nevojshëm, por edhe për t’i dhënë mbrapa botës. Shkolla Diplomatike Kosova, e cila tani feston 10 vjetorin e saj, është një nga mënyrat se si po e bëjmë këtë.
Duke organizuar këtë shkollë për dhjetë vitet e fundit, ne njohim rolin kritik që luajnë diplomatët në adresimin e sfidave më serioze me të cilat përballet bota sot. Është e vërtetë se asnjë diplomaci nuk ishte në gjendje ta largonte Rusinë nga lufta e saj e paligjshme dhe e paprovokuar e agresionit kundër Ukrainës; por diplomacia sigurisht që do të luajë një rol në gjetjen e zgjidhjes. Dhe ndërsa lufta në Gaza vazhdon në vitin e saj të dytë, shpresat tona për paqe – dhe për shmangien e një konflikti më të gjerë – qëndrojnë me një grup të vogël diplomatësh nga shumë vende, duke punuar pa u lodhur për t’i dhënë fund armiqësive që kanë marrë shumë jetë të pafajshëm. duke filluar me sulmin brutal terrorist të Hamasit më 7 tetor të vitit të kaluar.
Lufta globale kundër ndryshimeve klimatike është një tjetër kujtesë e rëndësisë së diplomacisë. Pa negocimin e suksesshëm të tre marrëveshjeve kryesore shumëpalëshe për ndryshimet klimatike – konkretisht Konventën Kuadër të Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike, Protokollin e Kiotos dhe Marrëveshjen e Parisit – bota nuk do të kishte asnjë shpresë për të pasur sukses në luftën tonë kolektive kundër ngrohjes globale. Ashtu si me konfliktet në Ukrainë dhe Gaza, zgjidhja afatgjatë e kësaj sfide do të varet përfundimisht nga puna e vazhdueshme e diplomatëve të aftë dhe të përkushtuar.
E gjithë kjo do të thotë se aftësitë që do të zhvilloni dhe përvoja që do të merrni gjatë pesë ditëve të ardhshme janë të një rëndësie jetike – jo vetëm për karrierën tuaj, por për botën në përgjithësi. Nuk është e ekzagjeruar të thuhet se e ardhmja e njerëzimit do të varet nga diplomatë të rinj si ju, duke zotëruar zanatin delikat të qeverisjes në mjedise si ky në mbarë botën, duke u përgatitur për t’u përballur – dhe, ne shpresojmë, për të zgjidhur – grupin e ardhshëm të sfidave globale.
Daniele Vare, një diplomat dhe shkrimtar italian shpesh vlerësohet se thotë se “Diplomacia është arti për të lënë dikë tjetër të ndjekë rrugën tuaj”.
Për të arritur atje besoj se kërkon zotërimin e historisë së rajonit dhe të kuptuarit e kulturës së njerëzve dhe kujdesin ndaj ekonomisë së vendit. Të zotërosh historinë do të thotë të jesh në gjendje të mendosh në kontekstin e kohës dhe të gjesh përgjigje për pyetjet aktuale. Sepse shumë nga sfidat aktuale nuk janë vërtet aq të reja. Ato vijnë nga një sfond historik dhe shfaqen përpara në një formë tjetër, por të rrënjosur në histori, po aq të ushqyera nga kultura dhe të kushtëzuara nga ekonomia.
Me këtë rast, ju uroj pesë ditë produktive, ndriçuese dhe të këndshme këtu në Kosovë. Dhe shpresoj të takoj shumë prej jush përsëri një ditë, duke përfaqësuar me krenari vendet tuaja të origjinës, në angazhimet e ardhshme diplomatike.
Dhe së fundi, por jo më pak e rëndësishme, më lejoni t’ju paralajmëroj se nuk njoh askënd që ka ardhur në Kosovë dhe nuk është kthyer. Pra, jini të vetëdijshëm: do të ktheheni përsëri këtu.
Faleminderit shumë.
Last modified: 22 Tetor, 2024