Prishtinë, 29 tetor 2024
Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mori pjesë në pritjen e organizuar nga ambasada turke në Kosovë, me rastin e shënimit të 101- vjetorit të shpalljes së Republikës së Turqisë.
Gjersa uroi popullin turk në këtë ditë të rëndësishme dhe të veçantë, kryeministri shprehu në të njëjtën kohë edhe nderimin për të rënët e sulmit terrorist të javës së kaluar në selinë e Industrive Turke të Aviacionit dhe Hapësirës, TUSAŞ, në Ankara. “Sot ne nderojmë këta pesë martirë, dhe Republikën për të cilën ata ranë, teksa i shërbenin asaj.” tha kryeministri.
Në vijim të fjalës së tij, ai nënvizoi bashkëpunimin e vazhdueshëm dypalësh gjatë katër viteve të fundit, duke veçuar ato në fushën e ekonomisë, mbrojtjes dhe sigurisë.
“Gjatë vizitës sime të fundit në vendin tuaj në qershor, pata kënaqësinë të vizitoj kompaninë e njohur Baykar Technologies, me Heluk dhe Selçuk Bayraktar, të njohur në mbarë botën për prodhimin e dronëve Bayraktar TB2, të cilët tani janë pjesë thelbësore e arsenalit mbrojtës të Kosovës. Krahasuar me periudhën 2018-2020, Kosova ka rritur investimet e saj në blerjet e armëve në vitet 2021-2023 nga 4 milionë në 239 milionë euro. Republika e Turqisë është një anëtare shumë e vlefshme dhe e fuqishme e NATO-s. Ne duam t’i bashkohemi aleancës euroatlantike jo vetëm për të përfituar, por edhe për të kontribuar – Kosova tashmë ka tejkaluar ndarjen buxhetore prej 2% të PBV-së për mbrojtjen e saj, duke përmbushur kriteret e NATO-s të vendosura në Samitin e saj në Uells dhjetë vjet më parë.” u shpreh kryeministri.
Ai shtoi se në kuadër të vizitës këtë vit në Turqi, qëllimi kryesor ishte edhe hapja e Forumit të parë të Biznesit Kosovë–Turqi, të mbajtur në Stamboll më 3 qershor, gjersa shkëmbimi vjetor tregtar me Turqinë po rritet duke tejkaluar gati një miliard euro.
“Siç e kam theksuar në Stamboll, nuk ka pasur kurrë kohë më të mirë se tani që kompanitë turke të përfitojnë nga potenciali investues në Kosovë. Kjo vlen veçanërisht në tre fusha specifike. E para është bujqësia dhe përpunimi i ushqimit; e dyta është prodhimi, pajisjet elektrike, metali, plastika dhe druri; dhe e treta është shërbimet e jashtme të biznesit të mundësuar nga sektori i IT, zhvillimi i softuerit, kontabiliteti digjital dhe marketingu digjital.”. Nënvizoi se në raportin e ri të këtij gushti nga fDi Intelligence, Kosova është vlerësuar si një destinacion investimi, duke e renditur atë në vendin e dytë ndër ekonomitë e reja dhe në zhvillim të Evropës, dhe të pestën në të gjithë botën, për tërheqjen e nivelit më të lartë të investimeve të huaja direkte në raport me PBV-në.
“Këtu në Kosovë, ku rritja ekonomike dhe progresi demokratik, avancimi social dhe stabiliteti institucional të gjitha vazhdojnë të ecin krah njëra tjetrës, ne jemi shumë të lumtur të shërbejmë si konfirmim për tezën e profesor Acemoglu.” përfundoi kryeministri Kurti, duke ritheksuar dhe traditën dhe historinë e marrëdhënieve shqiptaro-turke.
Fjala e plotë e kryeministrit Kurti:
Shkëlqesia juaj ambasador Sabri Tunc Angili, ambasador i Republikës së Turqisë në Republikën e Kosovës,
Të nderuara ekselenca Atifete Jahjaga dhe Fatmir Sejdiu, ish-presidentë të Republikës së Kosovës,
Të nderuar ministra të Qeverisë, deputetë dhe kryetarë të komunave të vendit tonë,
I nderuari komandant i Ushtrisë sonë gjenerallejtënant, Bashkim Jashari,
Të nderuar ushtarë, oficerë të Policisë sonë dhe të KFOR-it, në veçanti të Forcës së Sigurisë së Kosovës,
I nderuar i ftuar,
Zonja dhe zotërinj,
Është, si gjithmonë, një nder i madh për mua që të dal para jush në këtë ditë historike, 101 vjet pasi Mustafa Kemal Atatürk shpalli zyrtarisht Republikën e Turqisë në botë. Roli dhe autoriteti i tij jehonë përtej Turqisë dhe jetës së tij. Kushdo dhe kudo që studion apo hulumton mbi nocionin e republikës si të tillë, sigurisht që do të kalojë nëpër një kapitull që mban emrin e Mustafa Kemal Ataturkut. Por, siç e dimë, Dita e Republikës së këtij viti vjen në një kohë veçanërisht të vështirë. Impulsi për të festuar zbutet nga një ndjenjë zie dhe humbjeje.
Vetëm javën e kaluar, pesë njerëz të pafajshëm u vranë dhe gati dy duzina u plagosën, në një sulm terrorist në Ankara. Nuk ishte rastësi që objektivi i saktë i terroristëve ishte Industria e Hapësirës Ajrore Turke, TUSAŞ, një nga prodhuesit më të rëndësishëm të mbrojtjes kombëtare të Turqisë. Sulmi synohej si një goditje jo vetëm kundër civilëve të pafajshëm, por edhe kundër vetë Turqisë dhe sigurisë dhe sigurisë së saj. Nuk ka, pra, rast më të mirë se sot, për të nderuar viktimat e këtij sulmi. Sonte ne festojmë këta pesë dëshmorë, dhe Republikën që ata vdiqën duke shërbyer.
Jam krenar që nën Qeverinë tonë, Kosova dhe Turqia kanë rritur në mënyrë të vazhdueshme bashkëpunimin dypalësh gjatë katër viteve të fundit. Askund nuk është më evident bashkëpunimi i shtuar se sa në kontributin e Turqisë në kapacitetet ushtarake të ushtrisë së Kosovës. Në të vërtetë, industria turke e mbrojtjes ka qenë thelbësore jo vetëm për sigurinë e Turqisë, por edhe për tonën. Gjatë vizitës sime të fundit në vendin tuaj në qershor, pata kënaqësinë të vizitoj kompaninë e njohur Baykar Technologies, me Heluk dhe Selçuk Bayraktar, të njohur në mbarë botën për prodhimin e dronëve Bayraktar TB2, të cilët tani janë pjesë thelbësore e arsenalit mbrojtës të Kosovës. . Krahasuar me periudhën 2018-2020, Kosova ka rritur investimet e saj në blerjet e armëve në vitet 2021-2023 nga 4 milionë në 239 milionë euro. Republika e Turqisë është një anëtare shumë e vlefshme dhe e fuqishme e NATO-s. Ne duam t’i bashkohemi aleancës euroatlantike jo vetëm për të përfituar, por edhe për të kontribuar – Kosova tashmë ka tejkaluar ndarjen buxhetore prej 2% të PBB-së për mbrojtjen e saj, duke përmbushur kriteret e NATO-s të vendosura në Samitin e saj në Uells dhjetë vjet më parë.
Qëllimi kryesor i vizitës sime në fillim të këtij viti ishte hapja e Forumit të parë të Biznesit Kosova–Turkiye, të mbajtur në Stamboll më 3 qershor. Shkëmbimi vjetor tregtar me Turqinë po rritet gati për të tejkaluar një miliard euro.
Dhe siç e kam theksuar atëherë në Stamboll, nuk ka pasur kurrë kohë më të mirë se tani që kompanitë turke të përfitojnë nga potenciali investues i Kosovës. Ky është veçanërisht rasti në tre fusha specifike. E para është bujqësia dhe përpunimi i ushqimit; e dyta është prodhimi, pajisjet elektrike, metali, plastika dhe druri; dhe e treta është shërbimet e jashtme të procesit të biznesit të mundësuar nga IT, zhvillimi i softuerit, kontabiliteti dixhital dhe marketingu dixhital. Një raport i ri i këtij gushti nga fDi Intelligence, i sponsorizuar nga Financial Times, ka konfirmuar premtimin unik të Kosovës si një destinacion investimi, duke e renditur atë në vendin e dytë në Evropën në zhvillim — dhe të pestën në të gjithë botën — për tërheqjen e nivelit më të lartë të IHD-ve në raport me PBB-në.
Kjo, natyrisht, nuk do të jetë surprizë për ata që e njohin punën e ekonomistit tonë të shquar turko-amerikan dhe tani laureatit të Nobelit, Daron Acemoglu. Siç ka shkruar profesor Acemoglu, unë e citoj atë “provat janë të qarta se demokracia është e mirë për rritjen ekonomike, për ofrimin e shërbimeve publike dhe për reduktimin e pabarazisë në arsim, shëndetësi dhe mundësi”, fundi i citimit. Këtu në Kosovë, ku rritja ekonomike dhe progresi demokratik, avancimi social dhe stabiliteti institucional të gjitha vazhdojnë të ecin dorë për dore – lart e tutje – ne jemi shumë të lumtur të shërbejmë si konfirmim për tezën e profesor Acemoglu.
Në një kuptim, rritja e bashkëpunimit mes dy shteteve tona gjatë viteve të fundit nuk është një fenomen, por vazhdim i një tradite të nderuar. Populli shqiptar dhe ai turk kanë rrënjë të thella historike. Këto rrënjë, të shtrira prej shekujsh, janë ndërthurur prej kohësh. Nga poeti pjellor Sami Frashëri, Shemsedin Bej Frashëri, te patrioti i madh i Lidhjes së Prizrenit, Abedin bej Dino, disa nga figurat tona më të rëndësishme historike kishin lidhje me Turqinë. Jam i sigurt se do të jeni dakord që ne i kemi kthyer favorin djalit të Frashërit, Ali Sami Yen, themeluesit të Klubit Sportiv Galatasaray, dhe nipit të Dinos me të njëjtin emër, Abidin Dino, piktori i frikshëm turk me origjinë shqiptare. Shkëmbime të tilla kuptimplote dhe reciprokisht të dobishme vazhdojnë edhe sot, në jetën e gjallë sociale, ekonomike dhe kulturore të dy vendeve tona. Dhe duke folur për Galatasarayn, natyrisht, i urojmë të gjitha të mirat Fenerbahçes, Besiktas dhe klubit Trabzonspor.
Dhe kështu, sonte, le të përshëndesim Republikën e Turqisë në këtë 101 vjetor të themelimit të saj. Dhe le të festojmë me krenari arritjet tona të përbashkëta historike, bashkëpunimin tonë vazhdimisht në rritje dhe të ardhmen tonë të ndritur së bashku, si partnerë, si aleatë dhe mbi të gjitha si miq. Cumhuriyet Bayramınız Kutlu Olsun!
Ju faleminderit! Teşekkürler!
Last modified: 31 Tetor, 2024