Prishtinë, 11 maj 2023
Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti ishte sot folës kryesor në panelin e diskutimit me temë “Siguria kibernetike: A është dezinformimi kërcënimi i radhës?”, në konferencën për Integritetin e Informacionit DISICON të organizuar nga Instituti Demokratik Kombëtar.
Në hyrje të fjalës së tij kryeministri Kurti tha se ishte i kënaqur që mund t’ju drejtohej në këtë konferencë DISICON mbi integritetin e informacionit, duke theksuar se Dixhitalizimi dhe përparimet në teknologjinë e informacionit po sjellin ndryshime transformuese në ekonomi dhe shoqëri.
Ato, tha më tej kryeministri, ofrojnë përfitime të shumta, duke fuqizuar qytetarët, bizneset dhe shoqërinë civile dhe se transformimi dixhital i sektorëve qeveritarë çon në përmirësimin e shërbimeve për qytetarët dhe bizneset, arsim të përmirësuar në të gjitha nivelet dhe kujdes shëndetësor më efikas.
Para të pranishmëve, kryeministri veçoi se duke ofruar akses më të mirë në informacion dhe shërbime, duke rritur transparencën dhe llogaridhënien, dixhitalizimi kontribuon në një shoqëri më gjithëpërfshirëse, pjesëmarrëse, të fuqizuar dhe më demokratike.
‘’Duke pasur parasysh ndikimin transformues të dixhitalizimit në sektorë të ndryshëm, ai mbetet një prioritet i lartë për qeverinë tonë. Ne kemi hartuar një udhërrëfyes strategjik për dixhitalizimin, duke përfshirë Strategjinë Kombëtare të Zhvillimit, Axhendën Dixhitale, Strategjinë e Qeverisjes elektronike dhe Programin e Reduktimit të Barrës Administrative, si dhe shtyllën e Dixhitalizimit të Strategjisë së Arsimit’’, u shpreh kryeministri Kurti.
Përmes bashkëpunimit ndërmjet institucioneve të shumta qeveritare, ai bëri të ditur se janë dixhitalizuar shërbime të shumta, me mbi 130 shërbime elektronike të aksesueshme përmes e-Kosova. Ne kemi iniciuar një projekt pilot bazuar në qasjen e ngjarjeve të jetës, duke u fokusuar në ri-inxhinierimin e shërbimeve që lidhen me lindjen e një fëmije. Për më tepër, aktualisht është duke u zhvilluar zbatimi i identifikimit elektronik në nivel kombëtar.
Derisa foli për dezinformimin, tha se adresimi i rreziqeve dhe dezinformatave të sigurisë kibernetike kërkon bashkëpunim ndërmjet sektorit publik dhe privat, akademisë, komunitetit më të gjerë të sigurisë kibernetike në vendin tonë dhe bashkëpunimin ndërkombëtar me kombet mike.
Kryeministri shtoi se kjo konferencë, shërben si një platformë për të nxitur një bashkëpunim të tillë dhe për të ndërtuar ura midis palëve të interesuara.
Pas fjalës hyrës, ai zhvilloi një bashkëbisedim me ambasadoren Nancy Soderberg, njëherësh Drejtore e Lartë Rezidente e NDI në Kosovë, e cila po ashtu moderoi diskutimit si dhe iu përgjigj pyetjeve dhe interesimit të pjesëmarrësve.
Fjala e plotë e kryeministrit Kurti në anglisht:
Faleminderit shumë Nancy për pritjen,
Mirëdita të gjithëve,
I nderuar Ambasador Soderberg, Drejtor i Lartë rezident në NDI Kosovë
I nderuar Robert Benjamin, Drejtor për Evropën Qendrore dhe Lindore në NDI
Dhe e dashur Moira Whelan, Drejtoreshë Programi për Teknologjinë dhe Demokracinë në NDI në SHBA,
Të nderuar përfaqësues të Zyrës së BE-së,
Të nderuar pjesëmarrës,
Jam i kënaqur që mund t’ju drejtohem në këtë konferencë DISICON mbi integritetin e informacionit, e cila është organizuar nga Instituti Kombëtar Demokratik.
Digjitalizimi dhe përparimet në teknologjinë e informacionit po sjellin ndryshime transformuese në ekonomi dhe shoqëri. Ato ofrojnë përfitime të shumta, duke fuqizuar qytetarët, bizneset dhe shoqërinë civile. Në këtë botë shumë të lidhur, komunikimi i menjëhershëm, shkëmbimi i informacionit dhe bashkëpunimi në kohë reale janë bërë normë. Transformimi dixhital i sektorëve qeveritarë çon në përmirësimin e shërbimeve për qytetarët dhe bizneset, arsim të përmirësuar në të gjitha nivelet dhe kujdes shëndetësor më efikas. Në mënyrë të ngjashme, dixhitalizimi i bizneseve ka potencial për të rritur produktivitetin dhe efikasitetin në ekonomi. Për më tepër, dixhitalizimi dhe teknologjia nxisin inovacionin, mundësojnë modele të reja biznesi, nxisin konkurrencën dhe rritjen ekonomike. Duke ofruar akses më të mirë në informacion dhe shërbime, duke rritur transparencën dhe llogaridhënien, dixhitalizimi kontribuon në një shoqëri më gjithëpërfshirëse, pjesëmarrëse, të fuqizuar dhe më demokratike.
Duke pasur parasysh ndikimin transformues të dixhitalizimit në sektorë të ndryshëm, ai mbetet një prioritet i lartë për qeverinë tonë. Ne kemi hartuar një udhërrëfyes strategjik për dixhitalizimin, duke përfshirë Strategjinë Kombëtare të Zhvillimit, Axhendën Dixhitale, Strategjinë e Qeverisjes elektronike dhe Programin e Reduktimit të Barrës Administrative, si dhe shtyllën e Dixhitalizimit të Strategjisë së Arsimit.
Përmes bashkëpunimit ndërmjet institucioneve të shumta qeveritare, janë dixhitalizuar shërbime të shumta, me mbi 130 shërbime elektronike të aksesueshme përmes e-Kosova. Ne kemi iniciuar një projekt pilot bazuar në qasjen e ngjarjeve të jetës, duke u fokusuar në ri-inxhinierimin e shërbimeve që lidhen me lindjen e një fëmije. Për më tepër, aktualisht është duke u zhvilluar zbatimi i identifikimit elektronik në nivel kombëtar.
Përveç fokusit tonë në e-Qeverisje, ne po punojmë në mënyrë aktive edhe në mundësitë për dixhitalizimin në ekonomi dhe forcimin e ekosistemit të inovacionit. Veçanërisht, së fundmi kemi inauguruar lidhjen e internetit me brez të gjerë për fshatin e fundit në Kosovë. Së bashku me qeverinë gjermane po investojmë në Parkun e Inovacionit dhe Trajnimit në Prizren. Së shpejti do të inaugurojmë Parkun e Teknologjisë Dixhitale në Bërnicë, i cili do të ofrojë infrastrukturë moderne për rritjen dhe zhvillimin e sektorit të TIK. Progresi ynë në transformimin dixhital është njohur nga Indeksi i Maturitetit GovTech të Bankës Botërore, me Kosovën duke u ngjitur në indeks në grupin B, nga grupi C në grupin B, duke nënkuptuar fokusin e vendit tonë në qeverisjen dixhitale.
Ndërsa revolucioni dixhital ka sjellë avantazhe të shumta, ai gjithashtu ka paraqitur dobësi dhe sfida të reja, duke përfshirë privatësinë, sigurinë dhe aksesin e barabartë. Ndërsa qeveria dhe ekonomia jonë bëhen gjithnjë e më të varura nga rrjetet dhe sistemet e informacionit, siguria kibernetike bëhet vendimtare për funksionimin e shtetit. Sulmet kibernetike sot kanë potencialin të shkaktojnë dëme të mëdha, duke filluar nga heqja e faqeve të internetit dhe ndërprerjet e shërbimeve elektronike deri te ndikimi në infrastrukturën kritike dhe sigurinë kombëtare. Kohët e fundit kemi pasur disa sulme DDoS në sistemin tonë qeveritar.
Për më tepër, në sferën e kërcënimeve kibernetike, dezinformimi është shfaqur si një rrezik i rëndësishëm i sigurisë kibernetike, i aftë për të shkaktuar dëm të gjerë te qytetarët, organizatat dhe shoqëria.
Është një autore italiane interesante, ajo thotë se mosha e informacionit është mosha e reputacionit. Pra, duke pasur këtë mbingopje të bollëkut me informacion, ne gjithmonë përfundojmë duke pyetur se kush po thotë përveç asaj që dikush po thotë diçka.
Adresimi i rreziqeve dhe dezinformatave të sigurisë kibernetike kërkon bashkëpunim ndërmjet sektorit publik dhe privat, akademisë, komunitetit më të gjerë të sigurisë kibernetike në vendin tonë dhe bashkëpunimin ndërkombëtar me kombet mike. Kjo konferencë besoj se shërben si një platformë për të nxitur një bashkëpunim të tillë dhe për të ndërtuar ura midis këtyre palëve të interesuara.
Duke pasur parasysh se buxheti vjetor i shtetit të Kosovës është rritur në veçanti për bujqësinë, mbrojtjen, shëndetësinë dhe arsimin, siguria kibernetike është bërë edhe më e rëndësishme për vizionin tonë të qeverisë për muajt dhe vitet në vijim.
Faleminderit shumë.
Last modified: 15 Maj, 2023