Priština, 24. decembar 2015
Poštovani Zamenici Premijera,
Poštovani Ministri i Zamenici Ministara,
Presuda Ustavnog suda, objavljena juče, 23. decembra 2015. godine, kojom je razmatran zahtev podnet od strane Predsednice Republike Kosovo, gđe Atifete Jahjaga, u pogledu ocenjivanja usklađenosti opštih načela i ključnih elemenata Zajednice opština sa većinskim srpskim stanovništvom na Kosovu, sa duhom Ustava, članom 3, stav 1, [Jednakost građana pred zakonom], Poglavlje II, [Osnovna prava i slobode], kao i Poglavlje III, [Prava zajednica i njihovih pripadnika], Ustava Republike Kosova, potvrdio još jedan put da vođeni pregovori i sve akcije Vlade Republike Kosova, do sada preduzete, za osnivanje Zajednice opština sa većinskim srpskim stanovništvom, su obavezujuće i imaju osnovu u članu 19. Ustava Republike Kosovo, [Primena Međunarodnog Prava], koji navodi da:
“Međunarodni sporazumi ratifikovani od strane Republike Kosovo, nakon objave u Službenom listu Republike Kosovo, postaju deo unutrašnjeg pravnog sistema.”
A to je i slučaj sa sporazumom iz 2013. godine.
Takođe, Ustavni sud je potvrdio da prvi Sporazum o načelima koji reguliše normalizaciju odnosa između Republike Kosova i Republike Srbije potpisan od strane premijera Republike Kosova i Premijera Republike Srbije, 19. aprila 2013. godine, i ratifikovan od strane Skupštine Republike Kosovo 27. juna 2013. godine, kao međunarodni sporazum, postaje deo unutrašnjeg pravnog sistema, i da bi se sproveo zahtevalo je osnivanje Zajednice opština sa većinskim srpskim stanovništvom. Ona predviđa osnivanje ove Zajednice sa Statutom, i definiše strukturu Zajednice, tako da prati istu osnovu kao kod postojećeg Statuta Asocijacije kosovskih opština.
Osim toga, Ustavni sud je utvrdio da sporazumom, ratifikovanog 27. juna 2013. godine, opštine učesnice su stekle pravo da preko Zajednice/Asocijacije kolektivno sarađuju, u skladu sa Evropskom poveljom o lokalnoj samoupravi i zakonima Kosova.
Sud takođe nalazi da će Zajednica imati potpuni pregled u oblastima različitih aktivnosti i da će imati druge nadležnosti poverene od strane centralnih vlasti.
Shodno tome, Ustavni sud potvrdio da je osnivanje Zajednice u skladu sa ustavnim zahtevima i kao takva, ona je deo ustavnog poretka Republike Kosova.
Međutim, Ustavni sud, nakon procene opštih principa – ključnih elemenata Zajednice, dogovorenih sporazumom od 25. avgusta 2015. godine, o usklađenosti odredbi svakog poglavlja koja se odnose na ustavne odredbe, zaključio da ovi principi nisu u potpunosti u skladu sa duhom Ustava.
Takođe, Ustavni sud je utvrdio da pravni akt Republike Kosovo i Statut koji sprovodi načela, da bi bili u skladu sa duhom Ustava, članom 3, [Jednakost građana pred zakonom], stav 1, sa Poglavljem II, [Prava i osnovne slobode], kao i Poglavljem III, [Prava zajednica i njihovih pripadnika], sve ovo iz Ustava Republike Kosova, moraju ispunjavati ustavne standarde i moraju posebno biti u skladu sa članovima 3, 7, 12, sa Poglavljem II, [Prava i osnovne slobode], članovima 21 i 44, sa Poglavljem III, [Prava zajednica i njihovih pripadnika], članovima 57, 59, 60, 61 i 62, kao i članovima 79, 81, 93, 101, 113, 123, 124 i 137 Ustava Republike Kosova, kao što je obrazloženo u Presudi.
Odluka Ustavnog suda je potvrdila da su postupci Vlade Republike Kosova u celosti u zaštiti interesa države i pravnog poretka i da nisu ostavili nimalo prostora za davanje izvršnih nadležnosti Zajednici ili da se stvori treći nivo upravljanja na Kosovu.
Takođe je potvrđeno da Vlada Republike Kosova je s pravom insistirala da Ustavni sud bude uključen od samog početka u ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti bilo kojeg pravnog akta koji prethodi uspostavljanju i funkcionisanju Zajednice opština sa većinskim srpskim stanovništvom.
Načelni sporazum od 25. avgusta, garantuje da Evropska Unija i Srbija priznaju autoritet Ustavnog suda Republike Kosovo, u cilju zaštite vrednosti i ustavnih standarda, uslovljavajući sprovođenje načela i primene pravnih akata i Statuta tek nakon procene od strane Ustavnog suda.
Vlada Republike Kosovo ceni doprinos Ustavnog suda i smernice navedene u obrazloženju Presude, i ostaje posvećena da ispuni zakonske i ustavne obaveze, u vezi sa međunarodnim sporazumima.
Vlada garantuje da čitav proces i svaki pravni akt u cilju finalizacije osnivanja Zajednice opština sa većinskim srpskim stanovništvom će se vršiti bazirajući se kao i poštovanjem zaključaka Ustavnog suda predstavljenih u obrazloženju Presude AGJ 877/15.
Vlada Republike Kosova ovim poziva ceo politički spektar, uključujući opozicione stranke, da poštuju ovu odluku, koja je u skladu sa Sporazumom o načelima, na kojem je tekstualno predviđeno da se ista razmatra od strane Ustavnog suda Republika Kosovo, u svim fazama procesa.
Vlada Kosova smatra da je od vitalnog značaja za zemlju da se ispunjavaju zakonski uslovi i da se svi politički akteri ponovo vrate institucionalnom životu i političkim debatama, koja treba da se odvijaju u okviru institucija i, pre svega, u okviru Skupštine Republike Kosova.
Mi smatramo da nakon ovoga ne postoji dodatni razlog da se rad Skupštine blokira, nema razloga za daljne ulične proteste, jer odluka Ustavnog suda je veoma jasna. Ova odluka omogućava da se dalji postupci razvijaju u Ustavnim okvirima i poštujući sve ustavne principe.
Hvala vam.
